Adviseurs en advocaten lanceren modelovereenkomst Kost+ voor de bouwsector
AT Osborne, Duet Advocaten en Rozemond Advocaten hebben de modelovereenkomst Kost+ gelanceerd. De nieuwe systematiek moet zorgen dat opdrachtgevers en bouwers eenvoudiger en met minder risico’s met elkaar kunnen samenwerken.
Met de ontwikkeling van Kost+, waar ongeveer een jaar aan is gewerkt, willen de drie initiatiefnemers een oplossing bieden voor een hardnekkig probleem binnen de bouwsector: opdrachtgevers en opdrachtnemers die niet tot elkaar kunnen komen op het vlak van budgettering en risico’s.
Wanneer projecten grote meerjarige risico’s met zich meebrengen, zijn veel bouwers en aannemers terughoudend. Zo bleek laatst ook bij de mislukte aanbesteding van de renovatie van de Van Brienenoordbrug: geen enkele bouwer schreef zich in voor de prestigieuze, maar ook zeer risicovolle klus.
Kost+ gaat anders om met de verdeling van kosten en risico’s dan traditionele bouwcontracten. Deze nieuwe modelovereenkomst maakt het daarmee aantrekkelijker voor bouwbedrijven om in te schrijven op risicovolle projecten.
Totaal ander uitgangspunt
Traditionele bouwcontracten gaan uit van een vaste prijs. Kostenoverschrijdingen leiden dan al snel tot conflicten over wie daarvoor moet opdraaien. De Kost+-systematiek hanteert een totaal ander uitgangspunt. De opdrachtnemer krijgt alle aantoonbare, werkelijk gemaakte kosten vergoed, plus een marktconforme opslag voor algemene kosten en winst.
Daarnaast is een mechanisme ingebouwd om een zo optimaal mogelijk verloop van de uitvoering te stimuleren: er wordt niet gewerkt met een vaste prijs, maar met een richtprijs. Als de werkelijke kosten hoger zijn dan de richtprijs, betaalt de opdrachtnemer zijn deel van de overschrijding. Als de werkelijke kosten beneden de richtprijs uitkomen, verdelen partijen het verschil. De winst van de opdrachtnemer neemt dan toe.
Het omgekeerde geldt ook. Als de werkelijke kosten boven de richtprijs uitkomen, draagt de opdrachtnemer bij aan die overschrijding omdat zijn winst afneemt.
Voor opdrachtgevers vergroot de aanpak de kans op een geslaagde aanbesteding. “Kost+ vormt dé oplossing om oeverloze discussies over het beprijzen van risico’s te omzeilen”, zegt Rob Bleeker van Rozemond Advocaten. “Dat maakt aanbesteden en stuk eenvoudiger en transparanter.”
“Tijdens de realisatiefase zorgen de basisprincipes van Kost+ voor meer gelijkwaardigheid, proportionaliteit en een betere samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer”, zegt Paul Brinkman van AT Osborne. “Naar verwachting resulteert dit in minder financiële problemen en eventuele claims.”
Daniel Santurio González en Ria Fahner van Duet Advocaten wijzen daarnaast op de voordelen van innovatie voor zowel opdrachtgever als opdrachtnemer: “Kost+ kan innovaties stimuleren. Doordat geen sprake is van een vaste prijs zullen bouwers eerder innovatieve oplossingen durven voorstellen. Denk aan robotisering, wat bij de enorme bouwopgave personeelstekort kan verkleinen.”
Gezamenlijk ontwikkeld
De systematiek is onder de naam Cost+ ook internationaal in gebruik. In die vorm wordt het ook in ons land bij een klein aantal bouwprojecten toegepast (zoals de kernreactor Pallas). Maar omdat er geen Nederlandstalige editie beschikbaar was, toegespitst op de Nederlandse markt en op de Nederlandse regelgeving, namen AT Osborne, Duet Advocaten en Rozemond Advocaten het initiatief om dit voor elkaar te krijgen.
Medewerkers van de drie organisaties vormden de schrijfgroep. Door middel van bijeenkomsten en meerdere schriftelijke reviewrondes is advies ingewonnen bij een klankbordgroep. Deze bestond uit ervaren juristen, projectdirecteuren en andere specialisten uit de bouwsector, zowel van de kant van opdrachtgevers als opdrachtnemers.
De 40-pagina tellende modelovereenkomst Kost+ is gratis en open source te gebruiken. Brinkman: “We hebben dit ‘om niet’ gedaan, vanuit een passie voor ons vak. En Nederland staat de komende decennia voor een enorme bouwopgave, we hopen hiermee ons steentje bij te dragen.”
