Europese netbeheerders lanceren innovatie-alliantie om energienet toekomstbestendig maken
Acht grote Europese transmissienetbeheerders, waaronder TenneT, hebben de TSO Innovation Alliance gelanceerd. Via de alliantie willen ze innovatie centraal stellen in de versterking en verduurzaming van het Europese elektriciteitsnet. Het Amsterdamse nlmtd is geselecteerd als innovatiepartner.
Het is in Nederland inmiddels een maar al te bekend probleem: netcongestie. Door de energietransitie neemt de behoefte aan capaciteit zo snel toe dat het elektriciteitsnet het nauwelijks meer aankan. Wie denkt dat dit een puur Nederlands verschijnsel is, heeft het mis: in grote delen van Europa loopt het net tegen zijn grenzen aan.
Door hun krachten te bundelen in de TSO Innovation Alliance willen de acht transmissienetbeheerders (TSO’s) een krachtig antwoord bieden op deze uitdaging. Leidend daarin is de gedachte dat innovatie cruciaal is om het net betrouwbaar, betaalbaar en toekomstbestendig te houden. Innovatie moet daarom geen bijzaak zijn, stellen de TSO’s, maar een essentieel onderdeel van het netbeheer van de toekomst.
“De energietransitie gaat sneller dan ooit, en dat vraagt om radicale innovatie”, aldus Manon van Beek, CEO van TenneT. “Met de Innovation Alliance slaan we als TSO’s de handen ineen om samen te versnellen. Lineaire stappen zijn niet genoeg – we moeten sprongen durven maken. Door samen te werken en innovatie als strategische kern te behandelen, kunnen we Europa’s energiezekerheid en klimaatdoelen waarmaken.”
Open innovatie
De TSO Innovation Alliance zet daarbij vol in op open innovatie, door actief de samenwerking op te zoeken met startups, technologiebedrijven en onderzoeksinstellingen.
Hierin wordt de alliantie begeleid door nlmtd, in samenwerking met TNW Programs. Beide partijen brengen ervaring in op het gebied van ecosystemen, technologie-scouting en het opzetten van internationale innovatieprogramma’s. Het begeleidende team bestaat uit Wopke Dost, Jelte Boersma en nlmtd-medeoprichter Pieter Paul van Oerle.
“De uitdagingen in de energietransitie zijn te groot om binnen de muren van één organisatie op te lossen en gaan over grenzen heen”, benadrukt Van Oerle. “Juist in de combinatie van diepe sectorkennis en frisse blikken van buiten zit de kracht. Dat is precies waarom open innovatie zo cruciaal is.”
Weerbaar tegen extreem weer
Om innovatie te verankeren in de kern van het netbeheer zet de TSO Innovation Alliance in op een structurele aanpak via jaarlijkse programma’s, gedeelde proof-of-concepts en continue kennisdeling.
Het eerste gezamenlijke innovatieprogramma richt zich op de weerbaarheid van elektriciteitsnetten tegen extreem weer. Door klimaatverandering wordt Europa geconfronteerd met een toename van extreme weersomstandigheden.
Het is een ontwikkeling die de urgentie van de energietransitie alleen maar onderstreept – en óók verder bemoeilijkt: stormen, hittegolven en periodes van droogte hebben de afgelopen jaren voor aanzienlijke schade gezorgd aan cruciale infrastructuur. Wat de uitdaging verder compliceert is dat ons energiesysteem ook nog eens steeds meer afhankelijk is van het weer, door de massale overstap op wind- en zonne-energie.
Europese startups en technologiepartners worden binnen het jaarprogramma uitgenodigd om oplossingen aan te dragen voor onder andere realtime risicovoorspellingen, data-uitwisseling en voorspellend onderhoud. Veelbelovende ideeën worden geselecteerd voor gezamenlijke pilotprojecten.
Start van een nieuwe fase
Dit eerste open innovatieprogramma markeert volgens de TSO Innovation Alliance de start van een nieuwe fase in de Europese samenwerking op het gebied van netinnovatie.
Naast TenneT bestaat de alliantie uit Elia Group (Elia in België en 50Hertz in Duitsland), Terna (Italië), RTE (Frankrijk), Swissgrid (Zwitserland), Red Eléctrica (Spanje) en Amprion (Duitsland). Samen vertegenwoordigen de acht TSO’s een aanzienlijk deel van het Europese transmissienetwerk.
“Deze samenwerking tussen Europa’s grootste netbeheerders biedt een uniek platform om innovatie te versnellen waar het het hardst nodig is”, aldus Van Oerle.
