Tuinbouwsector wacht nieuwe consolidatieslag
De tuinbouwsector moet fors investeren in technologie en verduurzaming. Schaalvergroting lijkt daardoor onvermijdelijk. Dat stelt Frank de Hek, managing partner bij Oaklins, in gesprek met MenA.nl.
Een rit door het Westland toont een landschap gedomineerd door glas. Onder die immense reflecterende daken vindt een stille transformatie plaats. De focus verschuift in hoog tempo van traditioneel vakmanschap naar pure technologische en strategische schaalvergroting.
Zoals eerder dit jaar al bleek uit een marktrapport van BDO, neemt de behoefte aan schaalgrootte al langer toe. Nu bevestigt ook De Hek deze trend. De managing partner van Oaklins constateert dat de sector op het punt staat van een nieuwe golf van overnames en fusies.
Crisisbestendig
Een belangrijke aanjager voor die beweging is de opvolging. Veel tuinbouwbedrijven zijn familiebedrijven van de tweede of derde generatie. Volgens De Hek staat men daar nu voor een keuze. “Niet iedereen wil of kan de stap maken naar de professionalisering die nu nodig is”, stelt hij tegenover overnameplatform MenA.nl.
Dat gebrek aan opvolging opent de deur voor private equity. Deze investeerders brengen niet alleen kapitaal, maar ook de expertise om die professionaliseringsslag wel te realiseren. De sector is voor hen aantrekkelijk omdat deze “relatief crisisbestendig” is. De Hek stelt nuchter: “Iedereen moet blijven eten.”
Druk van buitenaf
Die professionalisering is geen luxe, maar noodzakelijk, gedreven door drie grote externe uitdagingen. Ten eerste dwingen stijgende loonkosten tot automatisering. “AI en vision-technologie maken nu mogelijk wat tien jaar geleden ondenkbaar was”, laat De Hek MenA.nl weten.
Slimme robotica, die bijvoorbeeld groenten en fruit sorteert, drukt de arbeidskosten en gaat verspilling tegen.
Ten tweede eisen klimaatverandering en strengere pesticidenregels forse R&D-investeringen. Planten moeten resistenter worden. Dit vergt kapitaal voor zaadveredeling dat kleine spelers niet altijd kunnen opbrengen.
Ten slotte is er de energietransitie. De tuinbouw draait nog zwaar op gas, maar “zowel vanuit regelgeving als vanuit retailers” komt er druk om te verduurzamen. Investeringen in bijvoorbeeld geothermie of andere vormen van groene energie worden cruciaal voor moderne kassenbedrijven om rendabel te kunnen zijn.
Schaal is koning
Deze drie ontwikkelingen – robotica, R&D en duurzaamheid – hebben één ding gemeen: ze vereisen grote kapitaalinjecties. “Je ziet dat kwekers steeds groter moeten worden om concurrerend te blijven”, legt De Hek uit.
Dit leidt onvermijdelijk tot consolidatie. Grotere partijen zetten “buy-and-buildstrategieën” in om hun marktaandeel te vergroten. Als voorbeeld noemt De Hek de verkoop van Den Berk Délice aan Egeria, dat hiermee een platform creëert om via vervolgacquisities verder te groeien.
Volgens De Hek zijn de langetermijntrends – meer monden voeden, verduurzaming en technologie – “zó sterk dat investeerders niet kunnen achterblijven”. Het lijkt dan ook niet de vraag óf de volgende consolidatiegolf losbarst, maar wanneer.
